Loạn thị cũng đáng lo như cận thị

Loạn thị là một tật khúc xạ mắt thường gặp, xảy ra khi hình ảnh mà mắt quan sát khi đi vào mắt lại không thể hội tụ ở võng mạc, khiến mắt bị mờ. Loạn thị thường là kết quả của một giác mạc bị bẻ cong hoặc biến dạng. Nếu giác mạc bị méo mó về bất cứ hướng nào cũng ảnh hưởng đến thị lực. Điều này có thể ảnh hưởng đến chúng ta ở mọi lứa tuổi. Với các nghiên cứu gần đây cho thấy loạn thị có thể xảy ra ở trẻ em 5 tuổi.

Giác mạc là bộ phận trong suốt có hình chỏm cầu, nằm phía trước nhãn cầu, giác mạc cho phép ánh sáng đi vào trong mắt. Giác mạc khi không còn giữ được độ cong hoàn hảo mà bị biến dạng sẽ khiến các tia sáng đi vào mắt, hội tụ ở nhiều điểm khác nhau (phía trước hoặc phía sau võng mạc) gây ra loạn thị. Ngoài ra loạn thị còn có thể xảy ra do độ cong của thủy tinh thể bất thường.

Loạn thị là nhìn hình ảnh không rõ, mờ nhòe dù nhìn gần hay xa

Vậy loạn thị khác cận thị như thế nào? Hiểu một cách đơn giản, bệnh cận thị là một tật khúc xạ khiến mắt không thể nhìn những vật ở xa mà chỉ nhìn được cự ly gần, còn loạn thị là nhìn hình ảnh không rõ, mờ nhòe dù nhìn gần hay xa. Cận thị thường tiến triển nặng dần lên theo thời gian nếu không được điều chỉnh và chăm sóc cẩn thận. Ngược lại, loạn thị thường không bị nặng lên theo thời gian.

• Tiền sử gia đình có người bị loạn thị hoặc mắc các rối loạn ở mắt, đặc biệt là người có cả bố và mẹ đều bị loạn thị thì nguy cơ bị loạn thị của người đó rất cao
• Người có tổn thương mắt như sẹo giác mạc
• Có tiền sử phẫu thuật mắt như phẫu thuật đục thủy tinh thể
• Tuổi tác cao cũng là một trong những yếu tố làm tăng nguy cơ mắc tật loạn thị. Trên thực tế, người cao tuổi thường có nguy cơ mắc loạn thị cao hơn so với người trẻ.

Tỷ lệ người cao tuổi mắc bệnh loạn thị cao hơn người trẻ

Những người bị tật loạn thị thường gặp phải các triệu chứng như sau:

• Mắt mờ, nhìn hình ảnh bị mờ nhòe hoặc bị méo mó ở mọi khoảng cách;
• Tầm nhìn đôi: Nhìn 1 vật có 2 hoặc 3 bóng mờ;
• Gặp khó khăn khi nhìn ở mọi khoảng cách, đặc biệt khi lái xe ban đêm;
• Một số dấu hiệu kèm theo khác: Nhức mỏi mắt, chảy nước mắt, nhức đầu, đau cổ, đau vai gáy….

Trong đa số các trường hợp, loạn thị thường ở mức độ nhẹ (dưới 1D) sẽ không ảnh hưởng đến chức năng thị giác và thường không cần can thiệp điều trị. Các trường hợp loạn thị mức độ cao hơn (từ 1D trở lên) có thể gây khó chịu, đau đầu và nhìn mờ. Loạn thị trên 2D hoặc loạn thị một mắt nếu không được phát hiện và điều trị sớm có thể dẫn đến nhược thị rất nguy hiểm (tình trạng mắt không thể nhìn rõ ngay cả khi đã được chỉnh kính). Vì vậy, các trường hợp loạn thì cần được phát hiện sớm và điều trị theo hướng điều trị nhược thị để hạn chế suy giảm thị giác.

Loạn thị gây khó chịu, đau đầu và nhìn mờ

Khi đến tuổi trưởng thành (khoảng 25 tuổi), cơ thể con người không còn phát triển vì vậy nhãn cầu cũng không còn thay đổi kích cỡ, hình dạng. Như vậy đến tuổi này, sự bất tương xứng giữa chiều dài trục nhãn cầu và công suất khúc xạ của mắt không thay đổi, nghĩa là tật khúc xạ đến tuổi này sẽ không thay đổi nữa.

Có người cho rằng, loạn thị nhẹ có thể tự khỏi. Tuy nhiên trên thực tế, loạn thị nhẹ thường không ảnh hưởng đến chức năng thị giác và thường không cần can thiệp điều trị. Nếu đến năm 25 tuổi nhưng loạn thị vẫn ở mức độ nhẹ thì thị lực của người bệnh vẫn được đảm bảo.

Trường hợp nhẹ, loạn thị có thể không cần điều trị nhưng nếu bị loạn nặng, cần phải áp dụng các biện pháp điều trị để tránh diễn biến nặng hoặc gây ra nhược thị. Các biện pháp điều trị phổ biến gồm có:

• Kính thuốc: Hầu hết loạn thị đều có thể điều chỉnh thị lực bằng việc đeo kính thuốc. Đây là biện pháp đơn giản, áp dụng rộng rãi, mang lại hiệu quả cao, ít để lại biến chứng

Ngoài việc lựa chọn sử dụng kính thuốc thì người loạn thị có thể chọn phương pháp phẫu thuật

• Phẫu thuật: Trong một số trường hợp phương pháp điều chỉnh bằng kính thuốc không đạt kết quả, bệnh nhân có thể phải tiến hành phẫu thuật sử dụng tia laser. Phổ biến nhất là các phương pháp: thay đổi khúc xạ định hình nhu mô giác mạc (LASIK), thay đổi khúc xạ gạt bỏ biểu mô giác mạc –laser phần nhu mô giác mạc bằng Phương pháp laser không chạm (Streamlieght )và thay đổi khúc xạ định hình giác mạc bằng việc laser lấy đi đĩa nhu mô giác mạc (smile )
• Ortho-K (Orthokeratology) customize: Phương pháp điều trị này sử dụng kính áp tròng cứng, thiết kế đặc biệt có thể đeo vào ban đêm, kính sẽ làm thay đổi tạm thời hình dáng của giác mạc trong khi ngủ, giúp mắt có thể nhìn rõ vào sáng hôm sau và duy trì suốt cả ngày. Bệnh nhân cần lặp lại quy trình gắn Ortho-K customize vào ban đêm để có thị lực tốt hơn vào ngày hôm sau.

Loạn thị thường xảy ra chậm, trong thời gian dài dễ khiến bệnh nhân bỏ qua các triệu chứng của tật. Vì vậy hãy đến bệnh viện kiểm tra mắt ngay nếu cảm thấy có bất kỳ sự thay đổi thị lực nào.